Verslag van de VBV-vergadering op 4 september 2022 in Casa 400 Amsterdam.

Verslag van de donateurenvergadering van Stichting VBV op 04-09-2022

Voorzitter, Flory Neter opent rond 10.45 uur de vergadering en heet allen hartelijk welkom.

1) Inleiding door Flory Neter
Een gevoel van blijdschap overheerst omdat een fysieke bijeenkomst nu weer mogelijk is, hoewel opgemerkt moet worden dat het aantal aanwezigen helaas wel afneemt. Gerefereerd wordt aan de vorige vergadering van drie jaar geleden, waarin het accent voornamelijk lag op de herstelbetaling van de NS.
Vervolgens kregen we te maken met de Covid epidemie van twee jaar waarin geen persoonlijke ALV mogelijk was. Gedurende deze periode is door het bestuur voor overleg gebruik gemaakt van de digitale vergadermogelijkheid door middel van Zoom. Weliswaar minder gezellig maar zeer efficiënt.
Over de impact van de gemaakte Podcasts oftewel de gesproken interviews, zal Leo van Gelderen later wat dieper ingaan.
De volledige openingsrede van Flory kunt lezen door te klikken op >> 2022-09-04-Opening-Voorzitter-FloryNeter

2) Financieel verslag Boekhoudburo Westfriesland
Arian Blokdijk van BWF deelt mee dat de financiën er gezond voor staan met een vermogen van circa € 150.000. Door het bestuur van het VBV in samenwerking met advocatenkantoor Weber, is de afgelopen jaren ongeveer €120.000 “verdiend” met de betalingen uit Duitsland ter grootte van € 12 mln.
Over 2021 zijn de opbrengsten en de kosten aardig in verhouding gebleven. Weliswaar zijn de donaties wat teruggelopen, maar ook de kosten zijn afgenomen waardoor per saldo een positief saldo resteert.

3) Kort verslag Eddy Neter, penningmeester
In vervolg op de informatie van BWF kan nog worden aangevuld dat het vermogen vanaf 2013, toen Hans Vos nog penningmeester was, € 56.200 bedroeg en vervolgens in 2014 groeide naar € 72.200, in 2017 naar € 116.000 en in 2021 gegroeid is naar € 151.700. Eddy is verheugd te melden dat zodra het donatieverzoek naar de leden werd verzonden, er een grote stroom aan gelden is gedoneerd. De kosten worden voornamelijk besteed aan advocatuur- en reiskosten.
Aan alles komt een eind en aan het einde van dit jaar zal voor de laatste maal de acceptgiro als mogelijkheid kunnen worden gebruikt. Nagedacht wordt over andere doneermogelijkheden. Zodra deze duidelijk zijn zal Eddy de leden informeren.

Henry Neeter : je kunt het VBV toch machtigen via automatische incasso. Arian deelt mee dat voor BWF deze optie niet mogelijk is. Andere mogelijkheid is internetbankieren.
Esti Cohen meldt dat mede gedacht moet worden aan de categorie mensen die regelmatig ‘LEV’ bezoekt en veelal niet in staat is met een laptop of tablet om te gaan. Bibliotheken zijn hierin ook behulpzaam. Ze zal kijken of dit voor JMW een optie is.
Hr Van Hal denk ook aan ‘Seniorweb’. Zij beschikken over plaatselijke afdelingen en helpen op allerlei gebied.
Mirjam Loonstijn : zowel JONAG als wij (JOK) hebben veel oudere leden die moeite hebben met het begrijpen van de digitale mogelijkheden.

4) Voortbestaan VBV
Flory : vanwege de gevorderde leeftijd hebben de bestuursleden getracht om jongere kandidaten te interesseren voor toetreding tot het bestuur. Er is niet zo veel werk meer te doen, behalve nog enkele lopende zaken. Een visie voor 5 jaar is eigenlijk niet meer nodig. We komen van ver en hebben in al die jaren vele      goede (financiële) resultaten voor belanghebbenden behaald. Daarnaast is de vereniging gewijzigd in een stichting met aangepaste statuten.
Belangrijke vraag is, hoe zien de aanwezigen de toekomst van de belangenvereniging en wat verwacht men in de toekomst van een organisatie als het VBV?
Albert Joachimstahl : kunnen we een vorm vinden om een aantal zaken te digitaliseren, zoals deze bijeenkomst? Wie onvoldoende kennis bezit over de digitale mogelijkheden kan zich bijvoorbeeld abonneren op ‘Seniorweb’ voor € 36 per jaar.
Flory : in 2020/2021 hebben we een digitale vergadering gehouden maar dat was geen succes onder andere door tegenvallend aantal deelnemers. Toch staan we wel voor dit soort keuzes.
Mirjam Loonstijn is ook geen voorstander van digitaal vergaderen via Zoom. Ziet liever de mensen persoonlijk. Flory heeft Theo van Praag gebeld om te kijken hoe je kan samenwerken.
Het gemeenschappelijke verleden schept een sterke band. Maar wie gaat in de toekomst die verantwoordelijkheid op zich nemen in de continuïteit? De nieuwszaken kunnen het beste digitaal gecommuniceerd blijven worden.
Louis Rozendaal : belangrijk is dat het VBV blijft voortbestaan. Is het samenstellen van een lijst met bijvoorbeeld 10 essentiële vragen over het voortbestaan een optie?
Peter Kahn ondersteunt het idee van een schriftelijk aantal essentiële vragen.
Flory memoreert aan de vorige voorzitter waarbij zich ontwikkelingen voordeden die absoluut een “no go” waren. Het is zeker niet de bedoeling dat het VBV een sterfhuis constructie krijgt. De vraag is ook, welke items nog opvolging nodig hebben, rekening houdend met ieders leeftijd. Hoe gaan we dat combineren en oplossen. De cohesie binnen de doelgroep moet uit de vergadering komen, samen met de gezelligheid en achtergrond die je met elkaar deelt.
Peter Kahn is van mening dat er automatisch jongeren bijkomen als je het VBV laat voortbestaan.
Betty Braasem is 2e generatie en al sinds de oprichting lid van Jonag. In het begin gingen de gesprekken veel over de emoties van de oorlog bij de 1e en 2e generatie. Hoewel ze is blijven doneren is ze niet meer naar Jonag gegaan. Binnen Jonag werd steeds meer aan sociaal culturele activiteiten gedaan. Ze heeft nu na o.a. therapie haar leven weer opgepakt en is veel meer toekomstgericht.
Flory : dit kan inderdaad mede de oorzaak zijn, dat we weinig belangstelling genieten vanuit de 2e generatie.
Ellie Pop beschouwt het VBV als enorme steun in de rug. Het is voor haar een geruststellende zekerheid dat ze bij vragen het VBV kan benaderen.
Wanya Kruyer : het vakbondsgedeelte als vertegenwoordiging van het individu is een belangrijke pijler. Het gaat toch om een paar duizend mensen die nog steeds deze instelling nodig hebben. Er zijn nu drie clubs met dezelfde belangen. Kunnen we daar vorm aan geven bijvoorbeeld door middel van het samenstellen van specifieke teams? Ze raadt het bestuur aan contact op te nemen met de andere twee organisaties.
Flory : toch zijn er onderling wel grote verschillen in bloedgroep. Voornamelijk het vakbondsgedeelte vraagt om een gemeenschappelijke aanpak.
David van Huiden : poets deze groep, die onze generatie representeert, niet weg. Bekijk wat je nog wel kunt met de groep. De achtergrond van WO2 is niet weg te denken. Als we volgend jaar het Holocaustmuseum gaan openen geeft dat wel een signaal vanuit onze generatie. Het VBV is hoofdzakelijk bedoeld als strijder voor onze belangen. Eén van die belangen is het aanspreken van de Duitse spoorwegen over compensatie. In tegenstelling tot hoe het is gegaan was het VBV een betere partner geweest. Er was geen sprake van een strijdvaardige         aanpak. Hij heeft begrepen dat de Duitse bondskanselier hiervoor morgen excuus gaat maken.
Flory meldt dat in 2004 bij de Stichting Herinnering Verantwoording en Toekomst alle grote intens foute bedrijven enorme bedragen hebben gestort ten behoeve van de overlevenden uit de concentratiekampen. Uit dit Slavenarbeidfonds zijn de slachtoffers al uitbetaald.
David van Huiden : in hoeverre is de compensatie in verhouding met het leed? Als groep hebben we recht op het staatspensioen.
Flory : het staatspensioen hebben we al in de vorm van Artikel 2.
Erna Houtkoper : is het mogelijk de belangen bij JMW op een aparte afdeling onder te brengen?
Flory zegt toe zich over de mogelijkheden en de vorm waarin de komende tijd te buigen.
Eddy Neter : de cruciale vraag met betrekking tot het voortbestaan van het VBV is: wie gaat die kar trekken?
Lenie Balte : haar broer geboren in 1948 wil hier bijvoorbeeld niks mee te maken hebben.
Karel Cohen : wat is de gemiddelde leeftijd van de leden?
Flory schat de gemiddelde leeftijd rond 75 jaar. En dat is nog aan de voorzichtige kant.
Karel Cohen : de belangengroep is echter veel groter.
Flory:  dat klopt en omdat we de hele doelgroep bedienen heeft het VBV de ANBI status.
Wanya Kruyer : is het mogelijk de krachten rondom de communicatie te bundelen en te professionaliseren? Het bestuur zou kunnen beslissen om bijvoorbeeld de technische kant extern uit de besteden. Aandacht van het VBV voor “Katernen”.
Flory is het eens met haar nuttige advies.
Greet Piller : er wordt gesproken over een “groot bedrag uit het bedrijfsleven”. Hoe is die verhouding eigenlijk.
Flory deelt mee dat in 2004 is uit het Slavenarbeid-fonds een substantieel bedrag van plusminus € 24.000 is uitgekeerd in twee tranches.
Mirjam Loonstijn : voor informatie of advies belt ze de VBV. Ze heeft geen vertrouwen in het JMW. Bij het JOK hebben we het bijna nooit over de oorlog. Ze organiseren o.a. tentoonstelling bezoek enz.
David van Huiden vindt de opmerking terecht of door de Duitse grootindustrieën voldoende naar verhouding is uitgekeerd. In zijn boek concludeert auteur David de Jong dat de groep nazi-miljardairs de wereld economie uitmaken. Wat uitbetaald is, is een fooi. Is hier niet meer uit te halen?
Flory : inderdaad zou het een actie van de Duitse overheid moeten zijn om deze groep hiervoor te benaderen. Aandachtspunt Flory voor Ministerie van Financiën in Bonn.
John Koekoek heeft de indruk dat binnen het VBV Flory en Eddy samen voor een groot deel de kar trekken. Als deze bestuursleden ophouden is de ziel uit het VBV. Enige continuïteitmogelijkheid is dat binnen de JMW een speciale regeling voor de oorlogsbetrokkenen wordt gecreëerd.
Flory vat naar aanleiding van de reacties samen, dat voortzetting van het VBV door de leden zeer gewenst is, maar dan in een moderner jasje. Als we tot een consensus komen kunnen we bij het JMW aankloppen om dit verder vorm te geven.
Greet Piller : de kinderen die ons tot steun zijn geweest worden vergeten. Geldt zelfs voor de 3e generatie waarvan een deel nog steeds bang is. JMW wil alleen maatschappelijk zijn. Financieel doen ze niks.
Flory zegt toe op korte termijn met de organisaties te gaan praten en bij de leden terug te komen met een bestuur visie.
Henry Neeter : is er contact met het Holocaust museum?
Flory vraagt zich af wat het belang voor onze organisatie is. Wij worden eigenlijk niet bij het Holocaustmuseum betrokken terwijl we ons toch een jaar geleden echt wel hebben gepresenteerd.
Henry Neeter vraag1 of het VBV voor de opening van het Namenmonument is uitgenodigd.
Flory : nee, we zijn niet uitgenodigd.
Flory zegt toe aan het Holocaustmuseum aandacht te gaan besteden. Zij stelt verder voor om een samenvatting te maken van de suggesties die hier zijn gedaan maar liever geen enquête. Dan gaan we twee keer hetzelfde werk doen.

5) Ontwikkeling lopende zaken
Flory stelt voor om samen met Jeta en Elly in contact te treden met Haboniem, de Joodse jeugdvereniging, om jongeren te koppelen aan Holocaust overlevenden. Wij waren enthousiast maar de jongeren hebben afgehaakt. Je kunt je afvragen of wij ons niet moeten beperken tot onze kernactiviteiten. Wij als 1e generatie hebben het percentueel in maatschappelijk opzicht heel goed gedaan. Echter op een gegeven moment is het verleden ook klaar. Het JOK moet er zijn voor de gezelligheid en het VBV voor de menselijke en financiële belangen.
Stichting Elah in Israël heeft gevraagd of wij bereid zijn voor dementerende ex-Nederlanders een bedrag te doneren om bijvoorbeeld muziektherapie, bezoek van huisdieren of kunsttherapie te financieren.
In principe heeft het bestuur daar “ja” op gezegd. De vergadering gaat hiermee unaniem akkoord.

6) Rondvraag
Leo van Gelderen verzorgt de Podcasts en ook de Nieuwsbrief. Het leuke is dat van de Podcast-uitzendingen de afleveringen blijven bestaan en te allen tijde kunnen worden teruggeluisterd. Het idee is om hiermee in elk geval maandelijks door te gaan. Naam van de podcast: “Ik heb er geen beeld bij”.
Frederik van Gelder: hoe kom je in de Podcast?
Leo: op de VBV-website kun je op het woord ‘Podcast’ klikken waarmee je op de lijst van podcasts komt en vervolgens klikt op de podcast die wil beluisteren.
Frederik van Gelder: de uitzending van Pointer van enige tijd geleden ging over joods onroerend goed. Het gaat om een document dat vermeldt dat alle huizen van joodse mensen in WO-2 voor een appel en een ei werden verkocht. Veel gemeentes hebben zich naar aanleiding van deze uitzending gebogen over deze vraag, echter hij hoort hierover geen details meer en hoopt dat iemand iets meer van weet.
Flory raadt Frederik aan te informeren bij de gemeente Den Helder waar het OG staat waarin hij geïnteresseerd is.
Flory: Chaim Even-Zohar (oftewel Hubert van Blankenstein) is nu met de gemeente Groningen in onderhandeling over een bedrag van €300.000. Op de website van Pointer staat een duidelijke kaart. Je moet zelf contact opnemen met de betreffende gemeente als je hiermee verder wilt. Frederik wil graag de contactgegevens.
Sara de Vries: zijn er advocaten die mensen kunnen helpen met dat onroerend goed?
Flory: wij hebben een advocaat met betrekking tot de spoorwegen. We zouden deze advocaat kunnen vragen wat zijn visie hierover is.
Talma Joachimstahl: je hebt alleen recht op vergoeding als het bewuste pand nog in eigendom is van de eerste koper/eigenaar en dat is doorgaans niet meer het geval.

Om 12.40 uur sluit de voorzitter de vergadering en dankt allen voor de uitgebreide inbreng en wenst iedereen smakelijke lunch. Deelt mee dat aansluitend een interactief middagprogramma gepland staat samen met theatergroep DRAAD. Iedereen wordt hiervoor van harte uitgenodigd.

Opmerking van notuliste Monique Kettenis: door de stroomuitval tijdens de bijeenkomst is mogelijk enige tekst of inbreng weggevallen.